top of page
  • Writer's pictureCan Duru

Duyuların İnterneti: Tatma Teknolojisi

İlk iki yazımızda duyuların internetinin gelecekte koklama ve işitme duyularımızı nasıl şekillendireceği üzerine konuşmuştuk ve bu sefer bugünkü yazımızda gelecekteki tatma duyumuzdan bahsedeceğiz.

2030 yılına gelene kadar sevmediğiniz bir yemekten aldığınız tadın favori yemeğinizin tadıyla aynı olabileceğini söylesek pek inandırıcı gelmeyebilirdi ancak bu ihtimalin var olduğunu bilmelisiniz. Nasıl mı? Ağızlarımızın içine yerleştirilen küçük bir dijital cihaz ile kötü tatlara son diyebilmemiz mümkün olabilir. Ericsson ConsumerLab raporuna göre duyuların internetinin (IoS) gelişmesiyle birlikte arkadaşlarımız ile fotoğraf paylaşır gibi yemeklerin tadını da paylaşabileceğiz. Bunların hiçbirinin uzak gelecekte değil, bu 10 yıl içerisinde geliştirilmesi bekleniyor.

Dilimizde bulunan tat tomurcukları yediğimiz şeylerin tatlı, acı, tuzlu ya da ekşi olduğunu anlar ve sonrasında aldığı bu tadı beyne iletir. Araştırmacılar, gelişen teknolojiyi ve duyuların internetini (IoS) kullanarak dilimizdeki bu tomurcukları geliştirmeyi amaçlıyor. Teknoloji sektöründe çalışan kişilere yapılan bir ankete göre insanların %45’i, yediğiniz her şeyi dijital olarak iyileştiren bir cihaz öngörüyor. Böylece herhangi bir yiyeceğin tadı en sevdiğiniz yemek gibi ya da daha önce hiç tatmadığınız bir şey gibi olabilir.

IoS’un Hayatımızdaki Yeri

Birçoğumuz YouTube gibi video platformlarından bir şeyler izleyerek farklı konular hakkında bilgi edinebiliyoruz. Ancak gözlerimiz bizi yanıltabiliyor ve gördüklerimiz her zaman doğru olmayabiliyor. Mesela yeni doğmuş bebekler bir nesneyi içgüdüsel olarak ağızlarına koyarak öğreniyor ve bu şekilde büyüyor. Bu yüzden tatma duyumuzun direkt olarak beynimiz ile bağlantılı olduğunu söyleyebiliriz.

Mühendislere göre ağza yerleştirilen dijital cihaz ve beyin ile kurulan bağlantı sayesinde insanların sağlığında konusunda önemli gelişmelerin önü açılabilir. Günümüzde birçok insan obezite, bağırsak hastalıkları gibi yemeden kaynaklanan sağlık sorunlarıyla mücadele ediyor. Geliştirilen duyuların interneti teknolojisiyle yiyeceklerimizin tadını istediğimiz gibi dijital olarak seçerek sevmediğimiz sağlıklı yiyecekleri bile yememiz ve yine de beş yıldızlı restoran mutfağında yemek yiyormuş gibi tat almamız sağlanabilir. Böylece sağlıksız yiyeceklerin tüketimi azalırken, sağlıklı besinler hayatımıza daha çok girmeye başlayabilir ve yepyeni bir teknoloji olan duyuların interneti birçok sağlık sorununu çözmeye yardımcı olabilir.

Madrid'deki IE Business School'da profesör olan Peter Fisk’e göre dünyadaki artan nüfusa karşı artık tarım sektörü yetişemiyor ve belli bölgelerde yiyecek ve su sıkıntıları başlamış. Profesör birçok araştırmasında ve yaptığı açıklamalar da küresel nüfusun 2050 yılına kadar 9.1 milyarı geçeceğini ve bu noktada dünyanın tarım sistemlerinin yeterince besin tedarik sağlayamayacağını öngördüklerini vurguluyor. Bunun yanında, Birleşmiş Milletler ise 2030'da küresel tatlı su talebinin doğal kaynakları yüzde 40’ı aşacağını öngörüyor.

Bu açıklamalardan görüyoruz ki gelişen teknolojilerin ve sistemlerin yakın gelecekte tarım alanında etkili olması bekleniyor. Dünyanın besin ihtiyacının karşılanmaya devam edilmesi için tarım bölgelerindeki yabani otlar gibi sıkıntıların teknoloji kullanarak çözülmesi bekleniyor. Ancak duyuların internetinin geliştirilmesiyle birlikte ortaya yeni bir çözüm çıktı. Dünyanın dört bir yanındaki insanlar yabani otlar gibi lezzetli olmayan yiyecekler yemek zorunda kalacaksa, duyuların interneti teknolojisi insanların yardımına koşabilir ve onlara istedikleri lezzeti verebilme imkânı sunabilir.

Anılarımızı Tatmak

Beynimizdeki tat hafızasından sorumlu bölge ile tat deneyiminin gerçekleştiği zamanı ve yeri kodlamaktan sorumlu bölge arasında doğrudan bir bağlantı bulunur. Yani herhangi bir yemeği hayatımızda önemli bir an yaşanıyorken yiyorsak, daha sonraki zamanlarda da o yemeği yerken hayatımızdaki önemli an aklımıza gelebilir. Ayrıca beynimizde kodlanan tat hafızası, olumlu veya olumsuz bir şeyin meydana geldiği anılarımızın mekânları ile de ilişkilidir.

Çocukluğumuzdaki anılarımızı aklımıza getirdiğimizde, yediğimiz patlamış mısır veya ev yemekleri gibi belirli ikramların tadını neredeyse tamamen hatırlayabiliriz. Belki de büyükannenizin pişirdiği bazı kekler ya da çocukken tattığınız yediğiniz şekerler size bütün çocukluğunuzu hatırlatabilir. Anıları hatırlamak için duyuların internetinin kullanımını düşündüğümüzde eski bir arkadaşımızı hatırlamak ya da kaybettiğimiz bir aile üyesini tekrar hatırlamak gibi konularda geliştirilen teknolojinin yardımı olabilir. Başka bir açıdan, görünüşe göre gelecekte hafızasını kaybeden bir insana geçmişini hatırlatmak için de duyuların internetini kullanabileceğiz.

Duyuların İnterneti ile Zenginleştirilmiş Reklamlar

Birçoğumuz markete gittiğimizde zamanımız büyük birçoğunu yiyecek reyonlarının önünde geçiriyoruz. İnsanlar yeni bir ürün satın almaya karar vermeden önce çeşitli farklı ürünleri ve tatları denemeyi seviyor. Örneğin, birçok kişi markete gittiğinde satın almayı düşünmese bile bir peynir, zeytin veya çeşni tatmak ister. Şu anki dönemde ise market gittiğimizde istediğimiz yiyeceklerini tadabilmek mümkün değil. Ancak duyuların interneti ile bütün bu reklamlara yeni bir boyut kazandırılabilir.

Çok yakın bir gelecekte bütün bu duyma, tatma, koklama gibi duyuların internetini içeren teknolojilerin geliştirilip kullanıcılara sunulması bekleniyor. Yazılarımızda belirttiğimiz gibi bu teknolojilerle birlikte yapabileceklerimizin boyutu neredeyse sınırsız oluyor. İstediğimiz zaman arkadaşlarımız ile beğendimiz bir kokuyu, beğendiğimiz bir yemeğin tadını paylaşabilme imkânı veriyor. Bir partiye gittiğinizi düşünün ve oradaki müziği kulağınızdaki cihaz sayesinde tamamen siz kontrol ediyorsunuz. Oyun oynamak istediğiniz zaman 2030’dan sonra artık oyundaki yemeğin tadını alabilecek, oyundaki kokuları hissedebilecek ve oyundaki sesleri daha gerçekçi bir şekilde duymanızı sağlayabilir. Bir komşunuzun gürültüsü sizi rahatsız ettiği zaman onu polise şikâyet etmek yerine sadece duyuların interneti ile bu gürültüyü sonlandırabildiğimiz bir yakın gelecek bizleri bekliyor.

Kaynak: Interesting Engineering

bottom of page